
Năm 1766, thành phố Madrid, trung tâm quyền lực của Tây Ban Nha, bùng nổ trong một cuộc nổi loạn dữ dội. Nguyên nhân sâu xa của cuộc nổi dậy này là sự bất mãn ngày càng tăng đối với Rodrigo José de Esquilache, bộ trưởng nội vụ của vua Charles III.
Esquilache được bổ nhiệm vào năm 1765 với mục tiêu hiện đại hóa Madrid và kiểm soát các hoạt động bất hợp pháp. Tuy nhiên, chính sách của ông lại gây ra sự phẫn nộ và oán hận từ người dân. Một trong những biện pháp gây tranh cãi nhất của Esquilache là lệnh bắt buộc mọi người phải mặc mũ rộng vành – một kiểu mũ thời trang được cho là đại diện cho tầng lớp quý tộc và không phù hợp với phong cách ăn mặc truyền thống của người dân Madrid.
Lệnh này, cùng với sự tham nhũng và bạo lực của chính quyền Esquilache, đã tạo nên một bầu không khí căng thẳng trong thành phố. Người dân coi lệnh đội mũ là một sự xúc phạm đến bản sắc văn hóa của họ, đồng thời là biểu hiện cho sự xa cách giữa giới cầm quyền và quần chúng.
Cuộc nổi dậy bắt đầu vào ngày 23 tháng 3 năm 1766 khi một người thợ may tên Francisco Hernández bị đánh đập bởi lính gác vì từ chối đội mũ rộng vành. Sự việc này đã như giọt nước tràn ly, khơi mào cho một cuộc nổi loạn quy mô lớn.
Hàng nghìn người dân Madrid đổ ra đường, tấn công các cơ quan chính phủ và nhà cửa của những quan chức cấp cao. Cuộc bạo động lan nhanh khắp thành phố, với những đám đông thịnh nộ đập phá cửa hàng, đốt cháy xe cộ và bắt giữ bất cứ ai bị coi là có liên quan đến Esquilache.
Chính quyền đối phó thế nào với cuộc nổi loạn?
Vua Charles III ban đầu rất bối rối trước tình hình. Ông muốn duy trì trật tự nhưng cũng không muốn sử dụng vũ lực quá đáng. Cuối cùng, ông đã ra lệnh cho quân đội can thiệp để dập tắt cuộc bạo động.
Tuy nhiên, quân đội gặp nhiều khó khăn trong việc kiểm soát đám đông. Người dân Madrid kiên quyết chống trả và chiến đấu quyết liệt với quân đội hoàng gia. Vào ngày 25 tháng 3 năm 1766, sau ba ngày đêm đẫm máu, cuộc nổi dậy cuối cùng bị dập tắt.
Hậu quả của Cuộc nổi dậy Esquilache:
Hậu quả | Mô tả |
---|---|
Rodrigo José de Esquilache bị sa thải: | Esquilache bị buộc phải từ chức và lưu vong khỏi Tây Ban Nha. |
Lệnh đội mũ rộng vành bị bãi bỏ: | Vua Charles III nhận ra sai lầm của chính sách này và hủy bỏ lệnh đội mũ ngay sau khi cuộc nổi dậy dập tắt. |
Sự thay đổi trong chính sách cai trị: | Cuộc nổi dậy Esquilache đã buộc vua Charles III phải xem xét lại cách tiếp cận với người dân. Ông bắt đầu thực hiện các chính sách khoan dung hơn và chú trọng vào việc cải thiện đời sống của quần chúng. |
Cuộc nổi dậy Esquilache là một minh chứng cho sức mạnh của sự phản kháng của quần chúng. Nó đã phơi bày những bất mãn sâu xa trong xã hội Tây Ban Nha thời bấy giờ và thúc đẩy những thay đổi quan trọng trong chính sách cai trị của triều đình.
Hơn nữa, nó cũng là một ví dụ về cách mà một chính sách dường như vô hại – như lệnh đội mũ – có thể trở thành导火索 cho một cuộc bạo động lớn nếu nó không được thực hiện với sự nhạy cảm về văn hóa và bối cảnh xã hội.